Leesverslag klas 5: De engelenmaker

Algemene informatie

Auteur: Stefan Brijs

Titel: De engelenmaker

Plaats van uitgave: Den Bosch

Jaar van uitgave: 2008

Druk: Het is een boektopper, uitgegeven door Malmberg.

Jaar van eerste uitgave: 2005

Aantal pagina’s: 494

Genre: Psychologische roman

Samenvatting:

‘De Engelenmaker’ bestaat uit drie delen en wordt verteld vanuit het oogpunt van verschillende personen in het boek.

Het eerste deel speelt in het heden en vertelt hoe Doktor Victor Hoppe terugkomt in zijn geboorteplaats Wolfheim, een dorpje vlakbij het drielandenpunt. Met zijn hazenlip en zijn rode haren maakt hij een eigenaardige indruk. Hij heeft drie kinderen bij zich, die naar geruchten een spleet over hun hele gezicht hebben. De bewoners van Wolfheim moeten niets hebben van de rare dokter, maar na een aantal genezingen wordt hij toch geaccepteerd samen met zijn zoons, de spleten over hun gezichten blijken littekens van een hazenlip te zijn. De kinderen lijken sprekend op elkaar, en hebben veel weg van hun vader. De kinderen heten Michaël, Rafaël en Gabriël, net als de aartsengelen.Toch is er iets mis met de kinderen, ze blijven klein en zijn vaak ziek, en net als hun vader tonen ze weinig emoties. De dokter huurt een huishoudster, Frau Maenhout, in. Frau Maenhout komt steeds meer te weten over de dokter en zijn kinderen. De dokter gedraagt zich namelijk erg vreemd; hij toont geen emoties. Nu zou men hem autistisch hebben genoemd, het syndroom van Asperger, maar toen kenden ze dat nog niet. Hij wil absoluut niet dat zij de kinderen over God vertelt (maar wel over Jezus) en de kinderen mogen nooit naar buiten. Daarbij houdt de dokter veel afstand tot de kinderen, hij wil ook dat ze hem vader noemen i.p.v. pap of papa. Als Frau Maenhout bijna achter de waarheid is, die overigens erg schokkend blijkt te zijn, komt zij door een vreselijk ‘’ongeluk’’ om het leven.

In het tweede deel, dat afwisselt tussen Victor Hoppes jeugd en zijn tijd na zijn studie, wordt duidelijk wat er met de dokter en zijn kinderen aan de hand is. Victor Hoppe heeft de eerste jaren van zijn leven als ‘debiel’ in een gesticht doorgebracht. De enige die gelooft dat hij niet debiel is, is Zuster Marthe. Zij leert Victor lezen en zij is dan ook de enige aan wie hij dat laat horen. Na een paar jaar haalt zijn vader hem uit het gesticht. Victor komt terecht op een internaat en daarna op de universiteit. Victor Hoppe heeft in die jaren bedacht dat men slecht of goed kon zijn, niet ertussenin. Hij zag God als het kwaad, omdat hij zijn zoon, Jezus, die in zijn ogen het goede was, in de steek liet toen hij aan het kruis werd gehangen. Victor Hoppe vergeleek zich dan ook veel met Jezus en merkte dat ze veel gelijkenissen hadden, maar hij blijkt een genie te zijn en studeert verder in embryologie. Hij verraste de wetenschap door jonge muizen te produceren die uitsluitend mannelijke of vrouwelijke ouders hadden. Hierna kreeg hij een baan op de universiteit in Aken, en daar kreeg hij geld om muizen te klonen, wat hem ook lukte, alleen later werd het project stopgezet nadat men op basis van zijn aantekeningen de kloning niet kon herhalen en Dokter Hoppe weigerde het te demonstreren. Daarna ging hij zelf verder en slaagde er uiteindelijk in zichzelf te klonen. Hier loog hij de draagmoeder voor, die hij een kind van zichzelf had beloofd. Rex Cremer, de stafarts van de universiteit, is de enige die weet wat er precies aan de hand is. Hij raakt verstrikt in wat hij weet. Nadat de baby’s ter wereld waren gekomen, had Dokter Hoppe ze zelf meegenomen.

In het derde deel, weer het heden, komt Rex Cremer weer opnieuw in aanraking met Doktor Hoppe. Hij ontmoet ook zijn kinderen en Doktor Hoppe vertelt hem wat er mis is met de kinderen. Ze worden te snel oud; elk jaar van hun leven telt voor tien tot vijftien jaar. Dit komt door een ’fout’ in hun chromosomen. Dan komt ook de draagmoeder van de jongetjes haar ‘kinderen’ opzoeken, ze heeft spijt van haar beslissing ze niet te nemen. Maar als ze bij Doktor Hoppes huis aankomt is er al één dood, Michaël. Want dokter Hoppe heeft besloten ze niet meer eten te geven of nog aandacht aan hen te besteden, het experiment (het klonen) was immers mislukt en hij hield zich alweer met andere dingen bezig. Ze brengt de laatste dagen van hun leven met ze door, en als ze erachter komt dat de Dokter de kinderen, inmiddels was Rafaël ook al overleden, op sterk water had gezet had ze hem aangevallen en had hij haar uiteindelijk vermoord. Terwijl de dorpsbewoners de kruistocht van Jezus op de Vaalserberg (vlakbij het dorp) volgen, kruisigt Doktor Hoppe zichzelf. Hij eindigt aan het kruis (net zoals Jezus), terwijl het hele dorp sprakeloos toekijkt. Rex Cremer was ondertussen weer naar het huis van Dokter Hoppe teruggekeerd, en na het aanschouwen van de 3 jongens, Gabriël was nu ook gestorven, op het sterke water en de dode draagmoeder erbij niet aangekund. Hij had vervolgens het hele huis in brand gestoken, opdat niemand hier ooit achter kwam. Rex Cremer voelde zich namelijk verantwoordelijk voor het hele gebeuren. Toen hij zo snel als hij kon uit Wolfheim wegreed kreeg hij zelf een ongeluk waarbij ook hij om het leven kwam. 

Verwachtingen

Mijn docent Nederlands, meneer Kroon, had mij dit boek aangeraden. Hij dacht dat ik het wel een goed boek zou vinden. Het verhaal op de achterkant van het boek sprak mij inderdaad aan. Het klonk best wel mysterieus en daar houd ik meestal wel van.

Ik verwachtte een interessant boek. Het verhaaltje op de achterkant was een beetje vaag, waardoor het lastig was verwachtingen te hebben. Ik dacht dat het boek een beetje spannend zou zijn en mysterieus.

Motieven

Wetenschap: Hoppe wil mensen kunnen klonen. Het tweede deel van het boek gaat voor de helft over de tijd dat Victor in Bonn werkte aan zijn experimenten. Dit deel van het boek is vrij wetenschappelijk. Het gaat over zijn proeven met muizen, maar ook over de periode dat hij zijn experiment op een vrouw uitvoert. De rest van het boek gaat ook vaak over wetenschap.

Autisme: Victor Hoppe heeft Asperger. In die tijd was dat nog geen ziekte. Hij werd dan ook debiel verklaard in een gesticht. Hij heeft vreemde trekjes en gaat heel erg in dingen op. Hij toont weinig emoties, ook naar zijn kinderen toe. Dit merk je heel goed aan de schrijfstijl in het boek. Delen die vanuit Hoppes oogpunt zijn geschreven zijn een soort verwarrend. Als je dit leest krijg je zelf ook een soort zenuwachtig gevoel. Andere mensen vinden het ook lastig om met Victor om te gaan, omdat hij zo’n rare manier van doen heeft.

Thema

De bijbel: Er wordt in dit boek vaak verwezen naar de bijbel. Ik vind dit dan ook het belangrijkste motief en dus het thema. Victor Hoppe gaat de strijd aan met God. Hij ziet God als het kwaad, omdat hij zijn eigen zoon heeft geofferd. Jezus daarentegen is goed, omdat hij zich liet offeren en hier niet tegenin is gegaan. Hij heeft het kwaad bestreden.

Hoppe ziet zijn vader ook een beetje als het kwaad. Hij heeft hem namelijk in het gesticht gestopt. Victors moeder denkt dat de duivel in Victor zit. Hij heeft namelijk vuurrood haar en een gapende wond in zijn gezicht bij de geboorte.

Door te gaan klonen probeert Victor de strijd van God te winnen. Hij wil niet alleen levens redden, maar ook echt levens geven. Aan het eind van het boek kruisigt Victor zichzelf. Hij vindt dat hij kwaad heeft gedaan en denkt dat dit de enige manier is om dit recht te zetten.

Beoordeling

Ik vond de schrijfstijl van Brijs prima. Het taalgebruik is niet lastig. Er worden niet vaak moeilijke woorden gebruikt, waardoor het gemakkelijk te lezen is. De zinnen zijn ook niet uitzonderlijk lang. Het deel waar het vooral over wetenschap staat is iets lastiger. Het is goed te volgen, maar wel iets lastiger. Ik vond dit deel ook een stuk minder interessant dan de andere twee delen.

Dit is een vrij wetenschappelijk deel (Er zitten  niet heel veel van zulke stukken in het boek):

‘Drie maanden later deed Rex Cremer een ontdekking die voor het experiment van Victor Hoppe van groot belang bleek. Uit een schimmel kweekte hij de stof cytochalasine B. Die stof voorkwam dat de eiwitmoleculen die het cytoskelet vormden zich vermeerderden, zodat het cytoplasma rond de celkern zacht bleef. Het gevolg was dat eicellen die met een pipet werden doorgeprikt minder schade zouden oplopen, wat hun overlevingskans aanzienlijk deed stijgen.’ Pagina 276

Vertelperspectief:

Het verhaal wordt vanuit het perspectief van meerdere personen verteld. Vanuit Victor Hoppe, zuster Marthe, Frau Maenhout, Rex Cremer, de vader van Victor, de draagmoeder van de drieling en nog een aantal mensen.  Dat paste goed bij het verhaal.

Ruimte:

Het verhaal speelt zich grotendeels af in Wolfheim. Een klein Duits dorpje dichtbij het drielandenpunt. Het drielandenpunt speelt op meerdere manieren een rol in dit verhaal. Andere delen spelen zich af in Bonn en Aken.

Eindoordeel

Ik vond dit een goed boek. Ik vond het eerste deel gewoon goed. Het tweede deel vond ik iets minder interessant. Het was een beetje langdradig vond ik en ook een stuk minder boeiend dan het eerste deel. Het derde deel vond ik weer heel spannend. Je merkt gewoon dat het een bijzonder einde zal hebben. Victor komt verward over en doet bizarre dingen. Zelf was ik bijna bang dat er verschrikkelijke dingen zouden gebeuren. Het eind vond ik heel goed. De verwijzingen in het boek naar God vond ik origineel en interessant en kon ik erg waarderen. Dat Victor zichzelf kruisigt is bizar, maar dat past ook wel bij dit boek. Er gebeuren wel meer bizarre dingen. Ik vond dit een goed en interessant boek, alleen vond ik het een klein beetje langdradig in het midden.

Dit is een citaat waarin duidelijk wordt dat Hoppe in de war is. Ik kreeg er een beetje een angstig gevoel van, omdat ik aanvoelde dat er iets zou gaan gebeuren:

‘Met grote ogen keek Rex Cremer hem aan, maar de dokter ontweek zijn blik. ‘U komt mij verraden’, herhaalde hij. ‘Straks komt u terug met een grote bende en dan zult u mij verraden.’ Er was geen dreiging in de stem, maar toch voelde Rex zijn angst toenemen. Victor had zich altijd al vreemd gedragen, maar zoals hij daar stond, licht wiebelend, het hoofd gebogen, een hand in de zij gedrukt, de andere hand die klauwende bewegingen maakte, zo had hij hem nog nooit gezien.’ Pagina 471

Een aantal passages vond ik vrij bizar. Sommige waren echt misselijkmakend. Van deze passage kreeg ik wel een beetje de kriebels:

‘’Wilt u het zien? Gelooft u het dan?’ riep Victor. Hij trok zijn hemd nog hoger op. Zijn zij vertoonde een snee van bijna tien centimeter. ‘Wilt u het voelen misschien? Gelooft u het dan?’

Met een breed gebaar bracht Victor een hand naar de wond en stak twee, drie vingers in de snee. Hij trok, nee, scheurde de wond open’ pagina 472

Er werd zeker aan mijn verwachtingen voldaan. Het was inderdaad een beetje een mysterieus boek. Het einde vond ik spannend, zoals ik had verwacht.

Bronnen:

http://www.scholieren.com/boekverslag/65258

http://www.scholieren.com/boekverslag/59074

Leesverslag Klas 5: Giph

Algemene informatie:

Auteur: Ronald Giphart

Titel: Giph

Plaats van uitgave: Amsterdam

Jaar van uitgave: 2001

Druk: veertiende

Jaar van eerste druk: 1993

Aantal pagina’s: 224

Genre: Roman

Samenvatting:

Giph woont in een studentenhuis in Utrecht samen met zijn vrienden Monk en Thijm en een aantal andere studenten. Ze willen alledrie schrijver worden en hun favoriete gespreksonderwerpen zijn literatuur en seks. Naast Monk en Thijm heeft Giph nog veel meer vrienden. Veel van hen hebben, net als hijzelf, in het eetcafé ‘de Wingerd’ gewerkt en/of komen daar vaak. Giph is al een lange tijd verliefd op Noëlle, maar volgens Giph is Noëlle niet verliefd op hem. Noëlle is negen jaar jonger dan Giph. Giph denkt dat ze onbereikbaar voor hem is, dus hij gaat ook veel met andere meisjes om. Giph voelt zich ook erg aangetrokken tot de elf jaar oudere Freanne, de moeder van Noëlle. Omdat zij de moeder is van een vriendin van hem, elf jaar ouder en getrouwd is, neemt hij niet eens de moeite om haar te verleiden. Het enige wat hij doet is naar haar kijken, haar bewonderen en over haar fantaseren. 

Op oudejaarsavond 1990 organiseren Giph en zijn huisgenoten een groot feest. Noëlle, Freanne en nog veel meer leuke meisjes zijn er ook. Tijdens een spelletje in het donker, als iedereen flink aangeschoten is, zoent Giph met Freanne. Eerder die avond heeft hij ook al met twee andere meisjes gezoend. 

Eind februari gaat Giph met een groep vrienden op skivakantie naar Veysonnaz. De laatste avond wordt hij een beetje verliefd op de skilerares Constance, waar hij ook mee zoent.

Als ze weer thuis zijn krijgt hij van Freanne en brief waarin ze laat merken dat ze Giph wel leuk vind. Bij de brief zit een uitnodiging voor het boekenbal in Amsterdam. Hij neemt Monk en Thijm mee. Na het boekenbal gaat Giph met Freanne mee naar haar huis. Daar hebben ze voor het eerst seks en vertelt Freanne dat ze ervan droomt om naast haar man Nic, nog 10 minnaars te hebben. Giph blijft vaak bij Freanne slapen. Als hij een keer mee is naar haar huis in Baarn komen Nic en Noëlle onverwacht thuis. Nic lijkt het niet erg te vinden en hij en Freanne laten Giph en Noëlle alleen achter. Ze  gaan die avond luilakken. Dat is een soort feestdag waarop de dorpelingen zoveel mogelijk lawaai maken en tegelijkertijd uit de handen van de politie proberen te blijven. Die nacht ontmaagt Giph Noëlle op een boot, nadat zij heeft toegegeven al een hele tijd verliefd op Giph te zijn. 

In de zomer geven een paar kennissen van Giph een groot feest op een boot. Thijm, Monk en Giph zijn niet officieel uitgenodigd, maar gaan er toch heen. Giph wordt heel dronken en maakt het zichzelf niet gemakkelijk door allerlei onbekende mensen de grond in te boren. Hierdoor krijgt hij ruzie met een aantal vrienden.

Thijm, Monk en Giph gaan een paar dagen kamperen in de Ardennen. Op de camping ontmoeten ze twee leuke meisjes. Nu zijn ze met drie jongens en maar twee meisjes. Daarom besluiten ze een weddenschap te houden; wie verliest en dus alleen overblijft, krijgt van de andere twee een fles drank. Thijm, Monk en de twee meisjes hebben het heel leuk, maar Giph valt duidelijk buiten de groep. Op een avond spelen ze ‘truth-or-dare’. Giph krijgt als vernederende opdracht om in zijn tent te gaan liggen en te gaan slapen. Hij voelt zich erg beledigd en is boos op zijn ‘beste vrienden’. 

Als hij later weer een feest heeft van Freanne zoent hij eerst met Noëlle. Freanne ziet dat en loopt boos naar haar werkkamer. Als Giph haar achterna gaat, ligt ze huilend op de slaapbank en ze zegt dat ze te veel voor hem is gaan voelen. Giph troost haar en een paar minuten later komt Noëlle huilend de kamer binnen. Ze blijven daar de hele avond zitten en bemoeien zich niet meer met het feest. Ze drinken en praten veel. Uiteindelijk bedrijven ze met z’n drieën de liefde en vallen in slaap. De volgende ochtend wordt Giph alleen wakker. Noëlle is om onduidelijke reden boos terug naar Utrecht en Freanne zit in de keuken een sigaret te roken. Giph is ineens erg geïrriteerd en laat Freanne verbaasd, verdrietig en alleen achter.

Een paar weken later heeft Giph weer een feest, dit keer van Sub Rosa, de uitgeverij van Nic en Freanne. Hij is niet van plan te gaan. Hij heeft Noëlle of Freanne sinds het trio niet meer gesproken en hij is niet officieel uitgenodigd. Maar als Monk en Thijm beweren dat Jeroen Brouwers ook uitgenodigd is, gaat hij uiteraard wel. Jeroen Brouwers is zijn favoriete schrijver. Ook op het feest negeren Freanne en Noëlle hem. Net als Giph besluit om weg te gaan komt Brouwers met een onbekende vrouw aanlopen. Giph, Monk en Thijm blijven als drie kleine, bange jongetjes op een afstandje luisteren naar de gesprekken die Brouwers voert. Op een gegeven moment zijn ze toch in het gesprek betrokken geraakt en zijn bijna alle gasten (inclusief Freanne en Noëlle) vertrokken. Brouwers herkent Giph nog van de eerste keer dat ze elkaar zagen op een feest bij Geerten Meijsing. Hij herinnert zich nog dat ze elkaar een hand hebben gegeven en dat Giph een bepaalde opmerking had gemaakt. Giph is in de wolken. Als alle drank op is nodigt Nic iedereen uit om mee uit eten te gaan. Giph en Brouwers hebben het de hele avond over literatuur. In de loop van de avond worden vooral Brouwers, Thijm en Nic steeds meer dronken. Na het eten besluiten Brouwers, Coco (de vrouw die met hem mee was gekomen), Monk en Giph naar Coco’s huis te gaan. Daar gaan ze door met praten en drinken. Brouwers drinkt veel te veel en gaat zich raar gedragen. Hij veranderd van het ene op het andere moment van stemming en beschuldigt Giph ervan dat hij helemaal niets over zijn werk weet. Weer een moment later zegt hij dat hij moe is van het schrijven en dat Giph het van hem over moet nemen. Giph vind het erg vervelend worden en besluit weg te gaan. Hij vindt het absoluut niet leuk hoe Brouwers zich gedragen heeft. Als Giph thuis komt voelt hij zich beroerd. Hij is misselijk en dronken. Op het toilet moet hij overgeven. Hij kijkt in de spiegel en denkt na over de afgelopen avond en vooral over zichzelf. Hij komt tot de conclusie dat hij eigenlijk weinig voorstelt en noemt zichzelf apathisch en vooral lelijk.

Verwachtingen:

Thuis ben ik in de boekenkast gaan kijken naar boeken. Daar zag ik Giph tussen staan. Ik wist dat Ronald Giphart een bekende schrijver was.

Ik hoop zelf na de middelbare school te gaan studeren. Om die reden sprak de tekst op de achterkant van het boek mij wel aan. Daar stond namelijk dat het boek over het studentenmilieu gaat, dat door hoofdpersoon Giph ‘een groot geil gezellig feest’ wordt genoemd.

Ik verwachtte dus een leuk boek, dat makkelijk leest en over het studentenmilieu gaat. Ik verwachtte geen heftig of dramatisch boek, maar juist een grappig en amusant boek.

Motieven:

·       Seks: Seks is duidelijk een terugkerend element in Giph. Zo gaat een groot deel van het boek over seks. Hij vertelt over een aantal meisjes waar hij het mee heeft gedaan en heeft gesprekken met vrienden over seks. Noëlle en Freanne spelen hierbij een grote rol. Hij heeft met beiden seks, maar ze hebben geen vaste relatie.

·       Vriendschap: Ook dit is een terugkerend element. Giph woont in een studentenhuis. Hij woont daar met een aantal mensen met wie hij goed bevriend is. In het boek beschrijft Giph veel situaties waar ook zijn vrienden in voor komen. Hij schrijft over ruzies, maar ook over goede gesprekken of momenten dat ze hem teleurstellen.

·       Literatuur: Giph houdt zich al jaren bezig met literatuur. Hij en zijn vrienden praten vaak over literatuur en willen dan ook maar al te graag een keer naar het boekenbal. Zij bewonderen schrijver Jeroen Brouwers heel erg. Freanne en haar man Nic zijn uitgevers.

Thema:

Verlies: Ik heb er lang over nagedacht wat het thema van dit boek is. Ik heb eenzaamheid gekozen. Giph heeft vrienden, liefde, seks en literatuur. Door ruzies raakt hij zijn vrienden kwijt. Na hun wilde nacht, is zijn affaire met Freanne en Noëlle voorbij en spreekt hij ze niet meer. Zijn grote idool Jeroen Brouwers blijkt uiteindelijk toch tegen te vallen. Aan het eind van het boek is hij veel kwijt. (Zie ook interview Ronald Giphart)

Beoordeling:

Ik vond de schrijfstijl van dit boek erg fijn. Het boek bestaat uit brieven die Giph aan een onbekend persoon schrijft. Deze persoon zou zijn grote liefde zijn. Hierdoor leest het gemakkelijk. Het is altijd duidelijk waar het verhaal over gaat. De woorden in het boek zijn niet lastig. Het taalgebruik is zelfs vrij grof. Giphart gebruikt geregeld woorden als neuken, lul, mongool. Wel zijn de dingen die Giph schrijft vaak niet echt relevant voor het verhaal. Af en toe is het dus een beetje saai, omdat hij dan 3 pagina’s over een niet relevant onderwerp schrijft. Situaties worden vaak plat beschreven, maar dat is eigenlijk wel een beetje de charme van het boek, vind ik. Het feit dat het onbekend is voor wie de brieven bestemd zijn, maakt het boek mysterieus.

‘’Seks met Freanne. Neuken met Freanne. Zou dat niet een mooie titel zijn voor een soort proustiaanse romancyclus? Neuken met Freanne. Je bent nooit te oud om te leren. Freanne is de eerste vrouw in mijn leven die jarretels draagt, een ‘bodystocking’, een ‘catsuit’, de eerste vrouw die rustig een uur uittrekt om mij met babyolie (waar het onder je voorhuid wel van gaat stinken) te masseren, of zich door mij te laten masseren, de eerste vrouw die ongegeneerd porno huurt, en bij Mail& Female spullen koopt, drie vibratoren heeft, een lange gouden, een rode met een ronde top, en een draaiende bruine met een likaapje. Neuken met Freanne, gedverdemme. Freanne die al half klaarkwam bij de gedachte dat ik het nog nooit ‘op z’n kontjes’ had gedaan en me op dat gebied ontkaapte (eerst een vingertopje, toen m’n pink, toen m’n middelvinger, toen m’n et cetera)…’’ (p. 97, 98)

Vertelperspectief:

Het boek wordt in zijn geheel geschreven vanuit het oogpunt van Giph. Hij schrijft brieven aan zijn grote liefde. Dit vind ik zelf er leuk. Je kruipt echt in Giphs hoofd, omdat je alles vanuit zijn perspectief ziet.

Personages:

Het boek heeft een aantal erg interessante personages. Zo leer je Giph echt goed kennen in het boek. De overige personages zijn ieder heel anders. Je leert hen minder goed kennen dan Giph, maar dat vind ik juist wel bij het boek passen.

Eindoordeel:

Ik vond Giph een erg leuk boek dat erg makkelijk doorleest. Het heeft misschien niet zoveel diepgang als andere boeken, maar het is een heel luchtig en fijn boek om te lezen. Het feit dat het boek bestaat uit brieven vind ik zelf erg leuk en ook wel vernieuwend.

‘‘Jij zegt dat het de hoogste vorm van epistolografie is als een vrouw om je brief moet huilen. Ik weet het niet. Volgens mij is het veel hoger als een vrouw na het lezen van je brief klaarkomt. Of als ze zich na lezing naar je toesnelt, zich schielijk ontkleedt en vertwijfeld uitroept: ‘JA! NU! HIER! IK WIL HET!’

Toen ik thuiskwam van The Allerlast Christmas Tour, lagen er drie brieven op me te wachten. De eerste was van jou, en het was de mooiste brief die ik in mijn leven ooit heb gelezen, echt waar. Ik kwam klaar, een literair orgasme, Ik wilde je, toen, daar.’’ (p. 69)

De schrijfstijl vond ik ook leuk. Het was misschien erg plat, maar dat kon ik wel waarderen. De gevoelens van Giph zijn goed beschreven in dit boek. Je kunt je goed in hem indenken.

‘’Ik probeerde me krampachtig te concentreren op ‘leuke dingen’, maar onmiddellijk was er Het Grote Luisteren. Truth or dare was volgens mij afgelopen, want er werd buiten nauwelijks nog gepraat. Wel hoorde ik veel gestommel en schor gelach. Ik voelde me een kleuter, een kind. Hier lag ik als volwassen man, in een tent, alleen en verlaten, omdat mijn vrienden zonodig wilden campingviezeriken.’’ (p. 192)

Er werd zeker aan mijn verwachtingen voldaan. Ik verwachtte geen dramatisch of meeslepend verhaal, maar iets dat gewoon leuk is. En dat was dit boek.

Bronnen:

http://www.scholieren.com/boekverslag/57111

http://www.cultuurbewust.nl/site/literatuur-9168-ronald-giphart-%E2%80%9Cijsland-gaat-over-een-man-die-alle-waarden-in-zijn-leven-weggeslagen-ziet-worden%E2%80%9D/ (interview)

Klas 5, 'Een schitterend gebrek'

Leesverslag ‘Een schitterend gebrek’ door Arthur Japin

Algemene informatie

Titel: Een schitterend gebrek

Auteur: Arthur Japin

Plaats van uitgave: De Arbeiderspers, Amsterdam

Jaar van uitgave: 2007

Druk, jaar van eerste uitgave: 2003

Aantal pagina’s: 243

Genre: Roman

Samenvatting

Het boek gaat over Giacomo Casanova, de ultieme vrouwenversierder, en zijn eerste jeugdliefde Lucia. 
Het boek begint op het moment dat Lucia 14 is. Ze heeft een onbezorgde, fijne jeugd gehad op het platteland. Haar ouders zijn in dienst bij gravin van Montereale, die Lucia tante noemt. Ze wonen in haar tweede huis vlakbij Venetië in het plaatsje Pasino en hebben een heerlijk leven. Op een feest dat de gravin geeft ontmoet Lucia de oudere Giacomo Casanova. Ze worden verliefd. Casanova moet voor een paar maanden naar Venetië en belooft dat als hij terug is zij zullen huwen. Maar zover komt het niet. Lucia krijgt de pokken. Hierdoor raakt haar gezicht verminkt. Ze besluit Giacomo op te geven omdat ze denkt zijn geluk in de weg te staan met haar gebrek. Ze vlucht. Na veel reizen komt ze aan in Bologna waar ze in dienst treedt bij een echtpaar dat wetenschappelijk onderzoek verricht. Via hen komt Lucia, die voortaan door het leven gaat als Galathée de Pompignac, in contact met de mooie Franse wetenschapper Zélide Montmorency. Met Zélide reist ze 4 jaar mee als secretaresse totdat Zélide in Parijs sterft. Galathée komt weer alleen te staan. Ze vertrekt naar Amsterdam waar zij hoer wordt. Ze besluit haar gebrek te verbergen door een voile te gaan dragen. Dit heeft niet alleen tot gevolg dat mannen haar mysterieus vinden en ze haar vaste, behoorlijke klanten zelf kan uitkiezen maar ook dat ze zich eindelijk vrij en onbevooroordeeld voelt. Totaal onverwacht komt zij Casanova tegen. Allebei hebben ze een andere naam genomen, waardoor Giacomo de gesluierde Galathée niet herkent, andersom is dit wel het geval. Galathée verbergt dat zij Lucia is. Ze gaat een weddenschap met monsieur Seingalt (Casanova) aan. Hij zegt haar te kunnen liefhebben en haar te kunnen verlaten zonder haar onrecht aan te doen. Zij brengen een aantal zeer gepassioneerde dagen met elkaar door.  Galathée wil voor beiden afrekenen met het verleden en zorgt ervoor dat Giacomo haar zonder sluier ziet als Lucia van vroeger. Giacomo schrikt van haar uiterlijk. Na deze opheldering heeft ze het gevoel dat ze beiden niet meer verlangen naar wat er vroeger was en vertrekt ze (zwanger van – waarschijnlijk - Giacomo) naar Amerika met de enige klant die haar zonder sluier heeft gezien, Jamieson. Het verhaal eindigt op het moment dat de Amerikaanse kust in zicht is met de woorden: “Ik heb losgelaten. Ik ben niet onder gegaan” 

Verwachtingen

Ik ben dit boek per toeval tegengekomen op de leeslijst. Door het lezen van de achterkant was ik onmiddellijk benieuwd waar het boek precies over zou gaan. De titel maakte mij ook erg nieuwsgierig. Ik verwachtte een romantisch boek, dat redelijk makkelijk leesbaar was. Ik verwachtte dat het boek mij continu nieuwsgierig zou houden. Ik was wel een beetje bang dat het cliché zou zijn, omdat het toch ook over liefde gaat.

Motieven

Liefde

Het boek gaat eigenlijk over het leven van Lucia. Steeds heeft zij het over de liefde. Over dat iedereen eigenlijk hunkert naar liefde.

Zelf is zij eigenlijk nooit over haar eerste liefde heen gekomen. Zij heeft haar eigen geluk opgeofferd voor hem. Ze hield ontzettend veel van hem, maar moest hem verlaten om hem gelukkig te krijgen.

Aan het eind van het boek trekt ze een soort conclusie over de liefde, namelijk dat men gelukkig wordt door het weggeven van hetgeen dat zij het meest verlangd. Hier wordt liefde mee bedoelt.

Het boek opent ze door te zeggen dat ze één ding heel goed kan: liefhebben. Het motief liefde komt in elk hoofdstuk wel terug.

Opoffering

Eerst offert Lucia haar eigen geluk op, door te vertrekken. Zij denkt dat Giacomo alleen gelukkig kan worden zonder haar. Later in het boek offert zij zich ook min of meer op, door alsnog te liegen over haar vertrek. Ze wil namelijk niet dat Giacomo zich schuldig voelt over haar eigen vertrek.

Thema

De verhouding tussen de rede en het gevoel

Het boek speelt zich af in de verlichting. Een belangrijk kenmerk van de verlichting is dat de rede centraal staat. Dit zie je duidelijk terug in het boek. Bijna alle vrouwen waar Lucia mee converseert, zeggen dat je alles moet besluiten door de ratio. Dat je je niet moet laten leiden door je gevoel, maar door je verstand. Zelf heeft zij ook besloten alle keuzes die zij maakt, te maken aan de hand van de rede. Dit besluit zij tijdens haar ziekte.

Als Lucia zich opoffert, zou zij het liefst bij Giacomo blijven, maar door haar verstand te gebruiken, ziet ze in dat verdwijnen de beste optie is. Dit vindt zij althans.

Beoordeling

Ik vond de schrijfstijl van Japin best fijn. De taal in het boek is vaak een beetje ouderwets en net, maar dit is logisch, aangezien het boek zich afspeelt in de achttiende eeuw. Het is juist de bedoeling dat mensen beleefd spreken. Dit stoorde mij totaal niet.

“’Van dit laatste is niet één woord gelogen’, zei hij, ‘maar komt het u waarachtiger voor? Ziet u nu waarom ik het dwaasheid noem belang te hechten aan de waarheid, wanneer een vleugje fantasie zoveel eenvoudiger valt te geloven?’” pagina 58

Er stonden af en toe lastige woorden in, maar deze waren gemakkelijk af te leiden aan de context. Dit was niet storend.

De schrijfstijl zorgde er voor dat ik vaak echt meevoelde met Lucia. Er wordt niet eens letterlijk beschreven hoe zij zich voelt, maar de manier waarop Japin de situatie beschrijft, zorgt ervoor dat je toch meeleeft.

“Hoe ik er ook naar verlangde, mijn bed zag ik niet meer. Ik bleef in de kamer aan de schrijftafel zitten, ook nadat ik al lang was uitgelezen. Leeg voelde ik me. Al had ik er mijn ziel mee kunnen redden, ik kreeg mijn lichaam niet in beweging en mijn verstand al evenmin. Ik zat daar maar zonder idee en zonder wil en staarde voor me uit over de golven en de eilanden in de verte. Zélide kwam binnen en ging naast me staan. Ze zei geen woord over de tekst die voor ons lag. Ze legde alleen haar hand op mijn schouder. Daarop begon ik te huilen. Dit was voor het eerste sinds het noodlot mij had getekend. Anderhalf jaar had ik geen traan gelaten en nu volbracht vriendelijkheid waar verdriet gefaald had. Diep en lang huilde ik. Al die tijd bleven Zélide en ik zonder een woord te zeggen voor ons uit staren over zee.” Pagina 129

Het boek is opgedeeld in drie delen en een slot. De drie delen worden altijd vooraf gegaan door een klein stukje tekst, van 1 tot 4 bladzijden. Hierin wordt vaak een anekdote of een soort levensles verteld. Iets dat invloed heeft gehad op het leven van Lucia.

Een deel van zo’n inleidend stuk:

“De wereld is vol mensen die hun hele leven op zoek blijven naar het wonder van de liefde zonder het ooit te zien. Het is heel simpel en vanzelfsprekend, maar onvindbaar voor wie ernaar zoekt.

Het enige wat nodig is, is een andere kijk.

Die kun je mensen niet leren. Alles wat je kunt doen, is je verhaal vertellen.” Pagina 80

Personages

Het boek heeft verschillende personages. Lucia is de belangrijkste. Je leert haar goed kennen. Ze heeft een zwaar leven gehad, maar probeert toch optimistisch door te gaan. Casanova vind ik ook interessant. Vooral de visies van verschillende personages op liefde en geluk vond ik erg interessant.

Tijd

Het boek speelt zich af tijdens de achttiende eeuw. Tijdens de verlichting. Dat zie je duidelijk terug in de manier van denken van de mensen. Wilskracht is ook een kenmerk van de verlichting. Als er iemand wilskracht heeft, is het Lucia wel. Het was juist mooi dat het boek niet in de tegenwoordige tijd afspeelt.

Eindoordeel

Ik vond ‘Een schitterend gebrek’ een prachtig boek. Het boek is alleen wel altijd een beetje tragisch. Er is niet veel dat goed gaat in het leven van Lucia. Het boek eindigt ook eigenlijk niet goed. Je hoopt stiekem dat Lucia de waarheid vertelt en dat Giacomo nog steeds van haar houdt. Dit zou wel heel cliché zijn en om die reden vind ik dit einde misschien wel mooier.

Wat mij ook opviel, was dat er best veel gefilosofeerd wordt in het boek. Zoals ik al eerder zij, spreken veel personages over hun visie op geluk en liefde. Hoe men gelukkig wordt, waarom men graag liefde wil en wat er nodig is om gelukkig te worden. Ik vond dit interessant om te lezen. Het zette mij aan het denken.

“’Gaat u altijd zo omslachtig te werk door een vrouw eerst geestelijk te ontkleden voor u aan haar lichaam begint?’

‘Haar lichaam?’ vroeg hij alsof ik Turks had gesproken. ‘Haar lichaam kan een vrouw aan iedereen geven. Dat interesseert mij niet.’

‘En u geeft uzelf uit voor een man?’

‘Mijn uitdaging is het hart van een vrouw te winnen.’” Pagina 37

Het boek las redelijk makkelijk door, ook omdat ik steeds graag wilde weten hoe het verder zou gaan.

Het was fijn weer eens een boek te lezen dat over de liefde gaat. Alleen lag in dit boek niet voor de hand wat er allemaal zou gebeuren. Dat maakte het speciaal en origineel.

Ik zou iedereen dit boek aanraden, al denk ik dat het geschikter is voor meisjes dan voor jongens.

Het boek heeft mijn verwachtingen overtroffen. Ik verwachtte een iets meer cliché boek, maar dat was het juist helemaal niet. Het was geen vrolijk boek, maar juist een beetje triest. Het gaat over het echte leven. Over hoe zwaar het leven kan zijn.


Bronnen
http://www.scholieren.com/boekverslagen/21205 (voor de samenvatting, die ik zelf heb bewerkt)

Veel wat aanvankelijk alleen in de verbeelding bestaat,

wordt werkelijkheid.

                                                          -Giacomo Casanova